Cách phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu

1. Thuế trực thu là gì?

Thuế trực thu là loại thuế mà nhà nước trực tiếp thu vào ngân sách một phần thu nhập của đối tượng nộp thuế. Loại thuế này nộp trực tiếp cho chính phủ và không chuyển nhượng cho bất kỳ ai.

2. Thuế gián thu là gì?

Thuế gián thu đánh vào giá trị hàng hóa dịch vụ cung cấp trên thị trường. Người chịu thuế là người tiêu dùng hàng hóa cuối cùng và người sản xuất kinh doanh sẽ thay người tiêu dùng nộp thuế.

3. Phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu

3.1 Điểm giống

- Đều là phương thức thu thuế được quy định bởi pháp luật về thuế.

- Là nguồn điều tiết thu nhập đối với cá nhân, tổ chức kinh tế trong xã hội.

- Đối tượng chịu thuế phải trích một khoản nhất định để phục vụ cho việc đóng thuế vào ngân sách nhà nước.

3.2 Điểm khác biệt

Tiêu chí	Thuế trực thu	Thuế gián thu
Đối tượng chịu thuế	Người chịu thuế là người nộp thuế.	Người nộp thuế là cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh. Người chịu thuế là người tiêu dùng cuối cùng.
Mức độ tác động của thuế	Ít tác động vào giá cả thị trường vì đánh trực tiếp vào kết quả kinh doanh và dựa vào kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.	Tác động trực tiếp vào giá cả thị trường thông qua giá bán hàng hóa, dịch vụ.
Mức độ quản lý	Khó thu vì phải dựa vào kết quả kinh doanh. Kết quả kinh doanh của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp khó quản lý, vì vậy có nhiều doanh nghiệp tìm cách trốn thuế, thanh toán bằng tiền mặt nên rất khó thu. Đối với các nước phát triển, đây là nguồn thu nhập chính của ngân sách.	Dễ thu dễ quản lý vì được cấu thành giá bán hàng hóa, dịch vụ. Người tiêu dùng khó nhận biết. Đối với những nước chậm phát triển thì đây là nguồn thu nhập chính của ngân sách.
Phương thức điều tiết	Điều tiết trực tiếp vào thu nhập của đối tượng chịu thuế.	Điều tiết gián tiếp thông qua giá bán hàng hóa dịch vụ.
Phạm vi thu thuế	Hoạt động trong phạm vi hẹp.	Hoạt động trong phạm vi rộng.
Ưu điểm	Hạn chế lạm phát. Cân bằng được quyền và nghĩa vụ của đối tượng nộp thuế. Giảm bất bình đẳng giữa những người chịu thuế.	Cơ quan thuế quản lý dễ dàng. Hạn chế hành vi trốn thuế.
Hạn chế	Khó thu. Hành vi gian lận để trốn tránh trách nhiệm nộp thuế hoặc nộp ít hơn mức phải nộp.	Khó đảm bảo công bằng với những người nộp thuế vì cho dù thu nhập thấp hay thu nhập cao thì họ đều phải nộp thuế với tỷ lệ như nhau.
Ví dụ	Thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế chuyển nhượng quyền sử dụng đất,…	Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng, thuế xuất nhập khẩu, thuế bảo vệ môi trường,..

4. Ý nghĩa việc phân biệt thuế trực thu và thuế gián thu

- Tìm ra phương thức điều tiết phù hợp góp phần xây dựng bộ luật thuế, phản ánh được phạm vi tác động của luật thuế đó.

- Đảm bảo được sự công bằng điều tiết thu nhập, cân bằng lợi ích của người nộp thuế và nhà nước.

- Phân loại thuế có ý nghĩa trong tổ chức thu thuế. Mỗi loại thuế sẽ xác định được phạm vi người nộp, nguyên tắc, đối tượng cách thức tính thuế từ đó đưa ra biện pháp phù hợp và có biện pháp quản lý thuế hiệu quả.

- Đối với loại thuế trực thu dễ dẫn đến hành vi tiêu cực như trốn thuế. Còn đối với thuế gián thu tạo cho người tiêu dùng không có gánh nặng về nghĩa vụ thuế và xem đó là phần tất yếu khi sử dụng hàng hóa.

Trên đây là những thông tin mà Nhân Kiệt muốn chia sẻ đến bạn. Mong rằng, bài viết đã cung cấp và giúp bạn hiểu thêm về hai loại thuế. Hãy cũng nhau chia sẻ nội dung để mọi người cùng tham khảo nhé.

Kế Toán Nhân Kiệt chuyên cung cấp các dịch vụ kế toán, thành lập doanh nghiệp, giấy phép kinh doanh, đăng ký nhãn hiệu, chữ ký số,... liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết.